Valiliklerimiz, belediyelerimiz ve il özel idarelerimizi de merkezi kuruluşlar kadar yakından ilgilendiren AB üyelik sürecimizde, yerel aktörlerin aktif rolü müzakere sürecimiz açısından her geçen gün daha büyük önem kazanıyor. Bu noktadan hareketle Avrupa Birliği Bakanlığının İçişleri Bakanlığı ile işbirliği içerisinde başlatmış olduğu “Valiliklerin AB Sürecinde Etkinliğinin Artırılması” projesinin başlangıcı olarak kabul edilen 26 Ocak 2010 tarihli İçişleri Bakanlığı Genelgesi sonrasında, yerel düzeyde kurumsal kapasite artırma çalışmaları da hayata geçirildi.
Valiliklerin AB Sürecinde Etkinliğinin Artırılması Projesi, AB’ye katılım sürecinde gerçekleştirilen reformların toplum tarafından benimsenmesine, kamuoyunun AB ile ilgili konularda doğru bilgiye sahip olabilmesine ve halk nezdinde AB’ye üyelik sürecimizin daha sağlıklı anlaşılabilmesine önemli bir katkı sağlıyor. 2010 yılında başlatılan proje kapsamında, her ilde bir vali yardımcısı İl AB Daimi Temas Noktası olarak görevlendirildi, valiliklerimizde AB birimleri ve her ilde demokratik bir platform olan Avrupa Birliğine Uyum, Danışma ve Yönlendirme Kurulları (AB UDYK) oluşturuldu.
Böylece AB sürecimizin yereldeki yansımalarını değerlendirmeyi amaçlayan mekanizmalar kurulmuş oldu. Projenin ilk yılı tamamlandığında genelde ülkemizin AB sürecine özelde ise proje kültürüne yaklaşımın iller arasında büyük farklılıklar gösterdiği anlaşıldı. Bu süreçte bazı illerimiz ülkemizin AB sürecine ve “projeciliğe” ilgi göstererek insan gücü ve kaynak aktarımı yapıp, karşılığını alırken, bazı illerimizde ise bu sürecin yeterince değerlendirilemediği ve anlaşılamadığı gözlemlendi. Projenin ilk yıl değerlendirmeleri sonucunda, hem fırsat verildiğinde ülkemizin AB sürecinde “elini taşın altına koyabilecek” ve çok daha büyük çaplı projeler geliştirebilecek illerimize destek olabilmek, hem de süreci sadece uzaktan izleyen illerimizi harekete geçirebilmek amacıyla yeni bir mekanizmanın geliştirilmesi gerekliliği ortaya çıktı.
Bu gereklilikten yola çıkarak “AB süreci yerelde başlar” sloganıyla “İllerimiz AB’ye Hazırlanıyor” programı geliştirildi. “Valiliklerin AB Sürecinde Etkinliğinin Artırılması” projesini tamamlayıcı nitelikte olan “İllerimiz AB’ye Hazırlanıyor” programı, yerel düzeyde gerçekleştirilen çalışmalara ivme kazandırılması için 2011 yılında Avrupa Birliği Bakanlığının kendi bütçesinden ayırdığı finansmanla geliştirildi. Bu program ile valiliklerin AB ile ilgili çalışmalarına destek olunması, AB birimlerinin kendi hazırladıkları projeler ile AB bilincini yerele yaymaları ve proje yürütme deneyimlerinin artırılması amaçlandı.
Program tasarlanırken AB projelerine benzer, ancak basitleştirilmiş bir model ortaya konulmaya çalışıldı. Program, taşra teşkilatı olmayan bir kurumun farklı bir yöntemle yol aldığı bir ilk deneyim olma özelliği taşıyor. İllerimiz açısından ise, birçok AB proje birimi için başından sonuna kadar kendilerinin tasarladığı, sıkıntılarına katlanıp, meyvelerini topladıkları bir program niteliği kazandı.
“İllerimiz AB’ye Hazırlanıyor” programı ile yereldeki AB faaliyetlerine destek olunması ve valilik AB birimlerinin kapasitelerinin artırılması amaçlandı. İllerin proje hazırlama konusundaki heveslerini tetikleyecek rekabetçi bir ortamın yararlı, inisiyatifin yerele verildiği ve sorunlara yerelden, sorunu yaşayan insanlardan çözüm üretilmesini amaçlayan yaklaşımların başarılı olduğu, uygulamadan çıkarılan en önemli dersler oldu.